مقایسه و تحلیل جغرافیایی خطر آب‌گرفتگی در معابر شهری (مورد مطالعه: معابر مناطق چهارگانۀ شهر کرمان)

نویسندگان

  • حسین غضنفرپور دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
  • صادق کریمی استادیار آب‌و‌هواشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
  • نجمه علیمرادی پور کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
چکیده مقاله:

شهر، فضای جغرافیایی پیچیده‌ای است که همۀ اجزای آن به‌صورت سامانمند در ارتباط نزدیک با یکدیگر عمل می‌کنند؛ چنانکه اختلال در هر یک از اجزای این سیستم سبب اشکال در کل آن می‌شود. علاوه‌بر آن، با تغییرات جهانی در وضعیت آب‌وهوا و گسترش فرایند شهری شدن، فراوانی و شدت بحران‌های طبیعی و خسارات ناشی از آن، به‌طور چشمگیری روند افزایشی یافته است. آب‌گرفتگی معابر، یکی از بحران‌های طبیعی در بسیاری از شهرهای امروزی ایران است که به‌علت شدت آن و زمان کم برای واکنش، چالش‌های زیادی را ایجاد کرده است. اولویت‌بندی مناطق مختلف حوضه‌های آبخیز شهری به لحاظ حد آسیب‌پذیری آب‌گرفتگی به هدفمندتر شدن طرح‌های شهری و اثربخشی مؤثر آنها در توسعۀ پایدار شهری کمک خواهد کرد. در این پژوهش با استفاده از مدل AHPFuzzy مبتنی بر تحلیل آماری، شاخص‌های جغرافیایی (جوّی، طبیعی و انسانیِ) مؤثر بر کم‌و‌کیف آب‌گرفتگی معابر در مناطق چهارگانۀ شهر کرمان در طول سال‌های 1391 تا 1395 شناسایی شد. داده‌های شرایط جوّی مانند بارش از ادارۀ کل هواشناسی استان کرمان و داده‌های عوامل محیطی و انسانی مانند شیب و شکل آبراهه‌ها از مرکز آمار و اطلاعات شهرداری کرمان تهیه شد. بخش دیگری از اطلاعات مربوط به نظر کارشناسان، با پرسشنامه گردآوری شد. سپس با استفاده از ArcCN-Runof در محیط ArcGIS. نقشه‌های خطر رواناب در مناطق چهارگانۀ شهر ترسیم و در نهایت به‌شکل تحلیلی- توصیفی با هم مقایسه شد. نقشۀ پراکنش فضایی ارتفاع رواناب زیرحوضه‌ها و تعیین آب‌گرفتگی معابر در سطح مناطق مختلف شهر کرمان نشان داد که منطقۀ 3 بیشترین خطر آب‌گرفتگی معابر را در سطح شهر دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اولویت بندی پل ها در عملکرد ترافیکی شبکه معابر شهری مطالعه موردی : شبکه معابر شهر اصفهان

شبکه‌های حمل و نقل عناصر ضروری زندگی روزمره در جامعه‌های مدرن هستند. اختلال شبکه راه می‌تواند به طور جدی به بهره‌وری اقتصادی جامعه خسارت وارد کند و زندگی روزانه بشر را بسیار دشوار کند. در این میان نقش پل‌های بزرگراهی به عنوان بخشی از شبکه با ویژگی‌های منحصر به فرد بسیار حایز اهمیت است. پل‌ها از زیرساخت‌های حیاتی شبکه حمل و نقل محسوب می‌شوند که در اثر بسته شدن آن‌ها، شبکه حمل و نقل با مشکلات زیا...

متن کامل

تحلیل پارامترهای موثر بر آبگرفتگی در معابر شهر تهران

با توجه به شرایط اقلیمی شهر تهران در بعضی از فصول سال بارندگی های شدیدی اتفاق می افتد که می تواند در بعضی از مناطق باعث آبگرفتگی های شدیدی شود که دلایل این آبگرفتگی می تواند جمعیت زیاد، وسایل نقلیه، زباله های رها شده در سطح شهر و شیب نادرست معابر در هنگام بارندگی باشد. در شهر تهران دورریز بیشترین عامل در آبگرفتگی معابر به شمار می رود. در این تحقیق عوامل اجتماعی که بر روی میزان دورریزی در معابر ...

سنجش کارآیی توسعه معابر شهری (مطالعه موردی: شهر اهواز)

شبکه معابر به عنوان ستون فقرات پیکر شهری و شاخصی ارزنده برای ارزیابی مفاهیمی چون؛ توسعه شهری پایدار، رشد هوشمند و شاخص نفوذ‌پذیری مطرح می‌باشد. پس هرچه میزان برخورداری و سهم هر یک از واحدهای شهری از معابر و شبکه دسترسی‌ها بیشتر باشد، بستر توسعه از درون فراهم‌تر می‌شود. لذا، معابر شهری (اصلی و فرعی) یکی از عناصر و مفاهیم جغرافیایی توسعه می‌باشد. هدف مطالعه حاضر مقایسه کارایی(برخورداری) نسبی مناط...

متن کامل

آسیب‌شناسیِ لرزه‌ای معابر شهری

برنامه ریزی شهری با هدف کاهش آسیب پذیری، ناگزیر از شناخت نحوه و علل آسیب‌پذیری هر یک از عناصر کالبدی شهر است. در این راستا، آسیب‌شناسی لرزه‌ای شبکه ارتباطی و به ویژه معابر شهری، به عنوان یکی از عناصر کالبدی شهر، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این پژوهش تلاش دارد، با به کارگیری روش‌های نوین آماریِ مرتبط و AHP و نیز استفاده از GIS ، مدلی بسط‌پذیر را برای تعیین آسیب‌پذیری لرزه‌ای معابرِ شهری ارائه ک...

متن کامل

تحلیل فضایی نقش شبکه معابر در تاب آوری کالبدی شهر مورد مطالعه: منطقه یک شهرداری تهران

شبکه معابر به مثابه شریان های حیاتی، بخش اصلی ساختار کالبدی سیستم شهری هستند که در مواقع بحران نقش بسیار موثری در امداد رسانی و ارتقای تاب آوری دارند. بن بست بودن بخش شمالی منطقه، بلند مرتبه سازیهای خارج از ظرفیت، وجود سه گسل بزرگ در شمال(گسل شمال تهران)، گسل مرکزی(راندگی نیاوران) و گسل جنوبی(گسل محمودیه) و ... از منظر تاب آوری، جایگاه خاصی به منطقه یک شهرداری تهران داده است از این جهت نقش معاب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 1

صفحات  17- 34

تاریخ انتشار 2018-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023